Усё цяжэй пісаць пра ветэранаў. Іх засталося вельмі мала. Узрост такі, што не ўсе могуць аднавіць у памяці храналогію ваенных дзён. І ўсё больш сустракаеш тых, хто наўмысна не жадае гэтага рабіць. Моцны галаўны боль не дае нікуды схавацца тады ветэрану Вялікай Айчыннай Леаніду Пятровічу Глінскаму. Ён прыходзіць заўсёды, калі мужчына аднаўляе ў памяці прарыў, партызанскі атрад, загінуўшых родных. Таму нават рады, калі не ідуць яны ў галаву. Пасля перанесеных хвароб і стрэсаў любыя хваляванні заканчваюцца выклікам “хуткай дапамогі”, а нават дробная ваенная дэталь выклікае слёзы.
Таму размаўляем з дапамогай дачкі Зінаіды Усцін, у якой зараз жыве. У свой час ён ратаваў яе з пяццю дзецьмі, перавозіў з Казахстана, прытуліў усіх пад дахам пабудаванага пасля вайны дома ў Скачыхах. А пасля пахавання жонкі, страты сына і дома, Зінаіда Лявонаўна забяспечыла яму спакойную дагледжаную старасць. Яна, аберагаючы ад страшных успамінаў, больш расказвае сама, што чула ад бацькі і бабулі Ульяны. Як і многія іншыя, бабуля аказалася ў пекле прарыву. Столькі разоў падыходзілі і пераходзілі тую, чырвоную ад крыві рэчку, што здавалася – і не адна яна, а некалькі. І з жыццём ужо развітваліся, калі карнікі сабралі мірных жыхароў і збіраліся забіць. Выратавала ікона, якая зараз і аберагае дом унучкі – Зінаіды Лявонаўны. Аказалася, што толькі Ульяна Глінская, на руках якой быў малодшы сын, паспела прыхапіць з сабой абраз. Усе жанчыны сталі маліцца Ісусу… і ў небе з’явіліся самалёты, карнікам стала зусім не да дзяцей і жанчын. Так і засталіся жывыя і яна, і малодшы Уладзімір, і аднавяскоўцы.
Леанід жа некалькі год быў у партызанах. Юнак трапіў у брыгаду Уткіна ўслед за бацькам Пятром Карпавічам, хоць на пачатку вайны яму толькі споўнілася 15. А якраз на дзень нараджэння 5 мая 1944 магло і не стаць, бо падчас прарыву варожай блакады як і ўсе быў у эпіцэнтры. Калі немцы пасля прачэсвалі лес – ён прыціснуўся да зямлі, схаваўся за густымі елкамі, і яго не прыкмецілі. У памяць аб сваіх выратавальніцах ля дома у Скачыхах ён пасадзіць потым тры ялінкі.
Сёння гэта ўжо тры вялікія елкі. Побач з імі стаяла і вялікая пасека – трывалае захапленне Леаніда Пятровіча. Пасля пажару пчолы загінулі, але ў перавезеныя да дачкі домікі прыляцелі новыя, і сёння 89-гадовы ветэран не толькі назірае за іх размераным, распланаваным жыццём, але і даглядае. З дапамогай дачкі, канечне. Складана несці поўную рамку, ды каб з медагонкай справіцца – таксама сіла патрэбна, ну а прасачыць, з якой можна браць мёд, з якой не, навашчыць новыя – можа. І, канечне, ён асноўны кансультант у няпростым пчалярстве.
Дарэчы, назіраць за пчоламі можа гадзінамі. Гэта якраз настройвае на пазітыўны лад, яны робяць сваю справу як сто, дзвесці гадоў таму, быццам бы і не было ніякай вайны. Так і ў 1944-м пасля вызвалення раёна Леанід Пятровіч рабіў ваенную справу для мірнага жыцця – размініраваў зямлю, абясшкоджваў снарады.
– Складалі іх і міны ў вялікую варонку, запальвалі бікфордаў шнур – і падрывалі. Вельмі многа снарадаў было ля Гарадца, – прыгадвае партызан час пасля вызвалення раёна. – Так усё лета, а потым калгас, аднаўленне разбуранай гаспадаркі.
Ён працаваў пераважна брыгадзірам саўгаса “Кублічы”, выхаваў дзяцей, унукаў. Адзінай задачай, якую лічыць нявыкананай – не наведаў магілу бацькі. Калі быў здаровы, не ведаў, дзе ён пахаваны, цяпер вось адшукалі родныя, што ў брацкай магіле ў Відзах, і мае надзею. Не падвяло б здароўе. Сэрца ж не хоча прымаць цяжкіх успамінаў…
Вольга КАРАЛЕНКА.
